تحلیل محتوای کتاب ریاضی 1 دوره متوسطه بر پایه استانداردهای محتوایی nctm-2000

در پژوهش حاضر تلاش شد تا جایگاه استانداردهای محتوایی nctm شامل ( استانداردهای اعداد و اعمال ، جبر، هندسه ، اندازه گیری و تجزیه و تحلیل داده ها و آمار) در کتاب ریاضی1 سال اول متوسطه چاپ 1388-1387 مورد مطالعه قرار گیرد . در این راستا محقق از طریق پژوهشی از نوع کاربردی – توصیفی و با روش تحلیل محتوا سعی نموده است میزان انطباق کتاب را با مؤلفه های استانداردهای محتوایی مورد بررسی قرار دهد . جامعه آماری شامل تمامی مباحث کتاب ریاضی سال اول دبیرستان می باشد . بنابراین بر اساس کل شماری جامعه ، نمونۀ پژوهش انتخاب شده است . در تحلیل انجام شده ، ابزار تحقیق چک لیست و پرسشنامه می باشد . یافته های حاصل از این پژوهش با استفاده از روش های آمار توصیفی شامل جدول توزیع فراوانی ، درصد فراوانی و نمودار توزیع فراوانی و آمار استنباطی شامل محاسبه ضریب آلفای کرانباخ و ضریب همبستگی به کمک نرم افزار spss انجام شده است . برای اطمینان از روایی ، مؤلفه ها و زیرگروه های هر یک از استانداردهای محتوایی در اختیار گروهی از صاحب نظران و مدرسان این کتاب قرار گرفت و از آنان خواسته شد مؤلفه ها و زیرگروه های مربوط به آن را به صورت موردی در هر بخش کنترل و مورد بازبینی و اصلاح قرار دهند . زیرمجموعۀ مؤلفه هایی که تأیید گردید در لیست نهایی باقی ماند و زیر مجموعۀ مؤلفه هایی که مورد توافق کمتری بود با نظر اساتید ، حذف یا مورد اصلاح قرار گرفت . هم چنین مؤلفه های پژوهش به صورت چک لیست در اختیار 15 نفر از معلمان جهت پایایی درون ارزیاب قرار گرفت . نتایج به دست آمده از محاسبه آلفای کرانباخ و ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داد که بین قضاوت معلمان و محقق در مورد استانداردها همبستگی بالایی وجود دارد . نتایج نشان داد که کتاب فوق در زمینه استاندارد اعداد و عملیات به مؤلفه درک و فهم عددها بیشترین تأکید و به مؤلفه درک معنی عمل ها کمترین تأکید را داشته است . در زمینه استاندارد جبر به مؤلفه بازنمایی و تجزیه و تحلیل ساختارها و موقعیت های ریاضی با استفاده از نمادهای جبری بیشترین تأکید و به مؤلفه کاربرد مدل های ریاضی برای بازنمایی و درک رابطه های کمی و نیز مؤلفه تجزیه و تحلیل روند تغییرات در زمینه های گوناگون تأکید نداشته است . در زمینه استاندارد هندسه به مؤلفه تجزیه و تحلیل خصوصیات و ویژگی های شکل های هندسی دو بعدی و سه بعدی و ایجاد و توسعه بحث درباره روابط هندسی بیشترین تأکید و به مؤلفه های : تعیین موقعیت و توصیف رابطه های خاص با استفاده از هندسه مختصاتی و دیگر سیستم های بازنمایی و مؤلفه استفاده از تجسم بخشی،استدلال های ویژه و مدل سازی هندسی برای حل مسائل، کمترین تأکید را داشته است. هم چنین به مؤلفه کاربرد انتقال و استفاده از تقارن برای تجزیه و تحلیل موقعیت های ریاضی توجه نشده است. در خصوص استاندارد اندازه گیری به مؤلفه کاربرد تکنیک ها ، وسایل و فرمول های مناسب برای تعیین اندازه بیشترین تأکید و به مؤلفه درک خصوصیات قابلیت اندازه گیری اشیا و مفهوم واحد ، سیستم ها و فرآیندهای اندازه گیری کمترین تأکید را مبذول داشته است . بنابراین پیشنهاد می شود با توجه به استانداردهای ذکر شده که انجمن ملی معلمان ریاضی ، برنامه های آموزشی را ملزم کرده که تا پایان دوره متوسطه تمامی مؤلفه های هر یک از استانداردهای محتوایی در کتاب های ریاضی گنجانده شود ؛ تمهیدات مناسب در جهت جبران خلأهای کتاب های درسی به ویژه کتاب ریاضی سال اول متوسطه که به نوعی اختتام ریاضیات دبیرستانی در برخی از استانداردها چون استاندارد هندسه می باشد فراهم گردد .